Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

Đăng ngày 06 Tháng Chín, 2023 bởi Thịnh Nguyễn

Sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm là hai dạng sóng được ứng dụng phổ biến trong lĩnh vực y tế, điều trị bệnh lý. Hai dạng sóng này có những đặc điểm, cơ chế hoạt động và chỉ định điều trị riêng biệt. Để tìm hiểu rõ hơn về hai dạng sóng xung kích này, hãy cùng Hải Minh theo dõi trong bài viết dưới đây.

Sóng xung kích là gì?

Sóng xung kích là sóng âm có áp lực thay đổi đột ngột, biên độ lớn và ngắt quãng. Tác động sóng xung kích sẽ gồm một pha áp lực dương và phía sau là những phần sóng có áp suất âm nhỏ. Biên độ áp suất lớn giúp sóng xung kích tác động tốt trên cơ thể. Hai phân loại phổ biến điều trị các rối loạn của hệ cơ xương khớp,  chấn thương thể thao, chấn thương chỉnh hình, vật lý trị liệu hiện nay là sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm.

song xung kich hoi tu va xuyen tam 1 - Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

 

Việc ứng dụng điều trị bằng sóng xung kích có rất nhiều ưu điểm như:

  • Thời gian mỗi lần điều trị ngắn (khoảng 20 phút)
  • Hiệu quả điều trị cao chỉ sau vài lần sử dụng
  • Điều trị an toàn, không dùng thuốc và không xâm lấn

Ngoài ra, hiệu ứng sinh học mà sóng xung kích tác động lên mô cơ sẽ dựa theo 4 giai đoạn phản ứng như:

  • Giai đoạn phản ứng vật lý: lan truyền các áp lực cơ học vào cơ thể bằng cách trực tiếp hoặc gián tiếp 
  • Giai đoạn phản ứng hóa lý: tạo ra phản ứng trao đổi ion giữa màng tế bào
  • Giai đoạn phản ứng hóa sinh: tạo ra các phản ứng ở trong tế bào và khởi động các quá trình phục hồi từ bên trong
  • Giai đoạn phản ứng sinh học: phục hồi cơ thể theo các cấp độ từ tế bào, mô, cơ quan đến toàn thân

>Xem thêm: Máy kích thích điện xuyên sọ một chiều

Giới thiệu sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

Hai phân loại sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm sẽ có cơ chế hoạt động, đặc điểm và chỉ định điều trị riêng biệt.

Sóng xung kích hội tụ

song xung kich hoi tu va xuyen tam 2 - Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

Điều trị bệnh lý bằng sóng xung kích hội tụ

Sóng xung kích hội tụ là dạng sóng tập trung tất cả năng lượng tại một điểm, được tạo ra bởi các phương pháp như điện từ, điện thủy lực và áp điện. Đặc điểm của sóng xung kích hội tụ đó là một đỉnh năng lượng sẽ được tạo ra trong thời gian tính bằng nano giây và một khoảng thời gian sau đó sẽ là áp suất âm kéo dài trong vài mili giây.

Dựa trên đặc điểm này, khi ứng dụng điều trị sóng xung kích hội tụ, đầu tiên bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị để xác định vị trí cần điều trị. Sau đó sẽ tiến hành điều trị tập trung sóng tác động vào vị trí đã xác định. Các tình trạng bệnh lý liên quan đến sỏi trong cơ thể, viêm nhiễm, co cứng hay sẹo mãn tính thường ứng dụng sóng xung kích hội tụ.

Sóng xung kích xuyên tâm

song xung kich hoi tu va xuyen tam 3 - Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

Điều trị vật lý trị liệu bằng sóng xung kích

Sóng xung kích xuyên tâm (hay sóng phân kỳ) là dạng sóng tỏa tròn, được tạo ra bởi hai phương pháp chính là điện thủy lực và điện từ. Cơ chế hoạt động của dạng sóng này dựa theo cơ chế khí nén. Khi nén sẽ bắn ra một đầu đạn và đầu đạn sẽ bắn đến phần đầu truyền sóng. Đầu truyền sóng sẽ tác động một làn sóng xuyên tâm đến các mô ở bên ngoài cơ thể và cường độ sóng sẽ giảm dần khi xuyên qua các lớp mô khác nhau.

Với cơ chế hoạt động như trên, sóng xung kích xuyên tâm thường được ứng dụng trong điều trị vật lý trị liệu. Các tình trạng bệnh lý liên quan đến gân cơ và các cấu trúc nằm ở gần bề mặt sẽ được chỉ định điều trị dạng sóng này.

So sánh sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

Các chuyên gia đã so sánh sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm qua những nghiên cứu khoa học và rút ra được một số điểm khác nhau của hai loại sóng này như: 

song xung kich hoi tu va xuyen tam 4 - Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

 

  • Độ sâu sóng xung kích xuyên tâm luôn nhỏ hơn sóng xung kích hội tụ. 
  • Có 3 phương pháp tạo ra sóng xung kích hội tụ gồm điện từ, điện thủy lực và áp từ trong khi sóng xung kích hội tụ chỉ được tạo ra từ 2 phương pháp điện từ và điện thủy lực. 
  • Năng lượng sóng xung kích hội tụ tập trung tất cả tại 1 điểm trong khi sóng xuyên tâm tỏa ra dạng tròn
  • Ứng dụng sóng hội tụ có thể điều trị cả các vết thương ở bề mặt nông bên ngoài da và các tổn thương sâu bên trong. Sóng xuyên tâm 

Ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm trong y tế

Với đặc điểm, cơ chế hoạt động riêng biệt, tác dụng của sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm khi ứng dụng trong y tế sẽ điều trị cho những trường hợp bệnh lý khác nhau. Một số chỉ định điều trị có thể liệt kê cho từng dạng sóng như: 

song xung kich hoi tu va xuyen tam 5 - Đặc điểm, cơ chế, ứng dụng sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm

 

  • Chỉ định điều trị bằng sóng xung kích xuyên tâm: bệnh lý về gân gót/gân xương bánh chè, hội chứng ống cổ tay, tình trạng co thắt cơ, tác động các điểm trigger points, đau khớp ở vùng chậu, viêm cân gan chân/lồi cầu ngoài,…
  • Chỉ định điều trị bằng sóng xung hội tụ: tác động sâu vào điểm trigger point, tình trạng viêm gân vôi hóa/viêm bao hoạt dịch, đông cứng ở khớp, gãy xương, đau mấu chuyển/đau xương chày, làm lành vết thương sẹo mãn tính,…

Trên đây là những thông tin về đặc điểm, cơ chế, ứng dụng của sóng xung kích hội tụ và xuyên tâm. Hiện Hải Minh là đơn vị chuyên cung cấp các dòng máy sóng xung kích chính hãng, hỗ trợ trong điều trị VLTL – PHCN. 

Nếu có bất cứ thắc mắc hay nhu cầu cần tư vấn về máy sóng xung kích hay thiết bị VLTL – PHCN, bạn hãy liên hệ tới hotline 0988 086 003 của Hải Minh để được hỗ trợ nhanh nhất!